(Bahagian 1) BOLEHKAH tanda koma (,) diletakkan sebelum kata hubung dan dalam sesuatu ayat? Demikianlah pertanyaan yang sering dikemukakan oleh para pelajar kepada guru Bahasa Melayu mereka. Ada orang yang meragui kegramatisan ayat sekiranya tanda koma diletakkan sebelum kata hubung dan kerana, lazimnya dalam penulisan, tanda koma tidak diletakkan sebelum kata hubung dan, dalam erti kata bahawa tanda koma tidak perlu dibubuhkan di hadapan kata hubung dan. Bentuk begini (kata hubung dan tidak didahului oleh tanda koma) sudah menjadi amalan biasa dalam penulisan, sejak sekian lama. Oleh itu begitu banyak orang beranggapan bahawa apabila tanda koma dibubuhkan sebelum dan, maka bentuk begini menyalahi tatabahasa. Dengan kata lain, ayat yang terbentuk itu salah tatabahasanya.
Fungsi koma adalah untuk menggantikan kata hubung yang ditiadakan dalam ayat. Perhatikan ayat contoh yang ini:
8. (a) Ibu membeli selendang warna biru, merah jambu, hijau, dan kuning. Dalam ayat 8(a) terdapat tiga tanda koma, iatu selepas perkataan biru, merah jambu, dan hijau. Koma selepas perkataan hijau itu menerbitkan bentuk tulisan yang menggunakan tanda koma sebelum kata hubung dan. Apakah perlu digunakan koma yang terakhir itu? Tidakkah boleh digunakan dua koma sahaja, iaitu selepas perkataan biru dan merah jambu seperti ayat 8(b) yang di bawah ini. 8. (b) Ibu membeli selendang warna biru, merah jambu, hijau dan kuning. Jikalau tiada tanda koma selepas perkataan hijau, maka maksud ayat itu boleh bererti bahawa hanya tiga helai selendang yang dibeli oleh ibu, iaitu selendang yang berwarna biru, selendang merah jambu dan selendang hijau dan kuning. Hijau dan kuning mungkin juga merujuk dua warna selendang, iaitu selendang berwarna hijau dan selendang berwarna kuning. Jikalau demikian halnya, maka ibu telah membeli empat helai selendang, masing-masing berwarna biru, merah jambu, hijau, dan kuning. Tetapi mungkin juga ibu telah membeli tiga helai selendang, iaitu selendang berwarna biru, selendang berwarna merah jambu, dan selendang berwarna hijau kuning. Oleh itu, perbezaan ini hanya dapat dijelaskan sekiranya tanda koma digunakan. Sekiranya ada koma sesudah perkataan hijau, maka jelaslah hijau dan kuning terpisah, dengan itu merujuk dua warna selendang yang berlainan, iaitu warna hijau dan warna kuning. Demikian betapa perlunya tanda baca koma dibubuhkan sebelum kata hubung dan bagi tujuan menunjukkan maksud ayat yang hendak dinyatakan. Oleh itu, tidak ada salahnya tanda baca tersebut diletakkan di hadapan kata hubung dan dalam ayat jika maksudnya untuk menjelaskan kekaburan maksud sesuatu ayat. |
Thursday, August 11, 2011
Perlukah Tanda Koma sebelum dan?
Labels:
bahasa
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment